Prostaatproblemen bij de hond
Inleiding
De prostaat is een klier die om de urinebuis van het mannelijk dier zit, achter de blaas (zie afbeelding). Het is te vergelijken met een appeltje waar het klokhuis is uitgeboord. De prostaat is ongeveer zo groot als een knikker en maakt onderdeel uit van het mannelijk voortplantingssysteem. De functie van de prostaat is het vervoer van zaadcellen. Bij een zaadlozing komen de zaadcellen in het prostaatvocht naar buiten. Het prostaatvocht houdt de zaadcellen in leven. De functie van de prostaat ligt voornamelijk in de vruchtbaarheid. Bij de zaadlozing worden de zaadcellen naar de prostaat gepompt. Daar worden ze vermengd met het prostaatvocht. Bij de ejaculatie trekt de prostaat samen en wordt het sperma (zaadcellen in prostaatvocht) door de plasbuis naar buiten geperst. De blaashals wordt ook samengetrokken waardoor het sperma niet in de blaas kan stromen.
De prostaat heeft de eigenschap dat hij steeds groter wordt. Deze groei van de prostaat wordt geregeld door hormonen. Hormonen regelen ook de vorming van prostaatvocht en de zaadcelproductie. Meestal gaat de groei van de prostaat op oudere leeftijd problemen opleveren.
Symptomen
Afwijkingen kenmerken zich door een abnormale uitvloeiing uit de penis. Meestal zien we dat de hond druppeltjes bloed verliest uit de penis. Verwar dit bloed druppelen niet met het druppeltje etter dat de meeste reuen wel aan hun penis hebben hangen. Het bloedverlies uit de penis is onafhankelijk van het plassen. Soms zie je het bloedverlies ook tijdens het plassen. Ook valt vaak op dat de hond moeilijker plast en/of poept en soms is de ontlasting afgeplat. Soms valt wat slijmige diarree op. Verderop in dit artikel staat per aandoening beschreven wat de verschijnselen zijn en welke behandeling daarbij past.
Diagnose
Indien u één of meerdere van hierboven genoemde problemen bij uw reu bemerkt is het verstandig hem te laten onderzoeken door de dierenarts. Aan de hand van uw verhaal en een rectaal onderzoek is de diagnose door de dierenarts makkelijk te stellen. Bij rectaal toucher is de vergrootte prostaat duidelijk in de bekkenholte te voelen. Soms is hij pijnlijk bij aanraken. In twijfelgevallen kan een echo of röntgenfoto zekerheid geven.
Welke prostaataandoeningen zijn er?
- De meest voorkomende aandoening is een prostaathypertrofie of prostaathyperplasie (goedaardige prostaatvergroting of BPH (Benigne Prostaat Hyperplasie)), de zogenaamde “oude-mannen”-kwaal. Dat is een vergroting van de prostaat, welke vaak gepaard gaat met een lichte ontsteking. Tegen de kwaal is een injectie mogelijk met een hormoon dat de ‘mannelijkheid’ hooguit een paar maanden onderdrukt. Tegen de ontsteking wordt soms een antibioticakuur gegeven. Meestal is dat voldoende. Het bloed druppelen verdwijnt binnen een paar dagen tot een week. Helaas komt het probleem echter na verloop van tijd weer terug. Op de lange duur is castratie dus de beste behandeling. Als de prostaat erg vergroot is, kan dit de urinebuis afklemmen en wordt de endeldarm tegen de wervelkolom gedrukt. Het gevolg is dat de hond veel moeite heeft met het poepen. Het is dus belangrijk bij prostaatklachten het plassen en het ontlasten goed in de gaten te houden. Als de therapie met de hormoonprik succes heeft gehad, is het, zoals gezegd, verstandig om de reu te laten castreren. Na de castratie heeft u meer dan 80% zekerheid dat de klachten nooit meer terug keren.
Lees meer over BPH en de mogelijkheden in ons artikel over BPH bij de hond.
- Minder vaak komt een prostaatontsteking voor. Deze kan acuut of chronisch zijn. Deze honden zijn doorgaans ziek, verliezen wat bloed met etter en ze hebben buikpijn en koorts. De behandeling bestaat uit antibiotica, in chronische gevallen vaak langdurig. Castratie heeft ook bij deze aandoening een positief effect
- Af en toe hebben we te maken met prostaatcysten. Cysten zijn met vocht gevulde holten. Meestal zijn deze cysten goedaardig. Soms worden deze holten afgetapt, soms operatief verwijderd.
- Prostaatkanker komt eveneens weinig voor. Kanker is een ziekte die wordt veroorzaakt door een ongecontroleerde vermenigvuldiging van lichaamscellen, die de bouwstenen vormen van al het levende lichaamsweefsel. Kankercellen hebben hun normale functie verloren. De ongecontroleerde groei van de cellen kan leiden tot een zwelling op een vaste plaats: een tumor. Prostaattumoren zijn meestal kwaadaardig. Ze breiden zich uit in de omliggende weke delen en botten en kunnen ook uitzaaien naar de longen. We zien het wat meer bij de Bouvier dan bij andere rassen. In dit geval kan er op geen enkele manier ingegrepen worden en moeten we afwachten hoe lang het nog gaat. De prognose is helaas slecht, ook na Op jonge leeftijd laten castreren van de reu lijkt de kans op het ontwikkelen van prostaatkanker te vergroten.
Complicaties bij een vergrote prostaat
Doordat de hond steeds hard moet persen om ontlasting te produceren (de vergrote prostaat neemt immers teveel plaats in de bekkenholte in, en blokkeert zo de passage van de faeces) kunnen de spieren naast de anus scheuren met als gevolg een een hernia perinealis. Herstel van deze hernia kan alleen via een gecompliceerde operatie.
Operatie prostaat zinvol?
Operaties aan de prostaat zijn alleen nuttig bij prostaatcysten. Daar zijn speciale technieken voor en de kans op genezing is groot.
Medicijn
De goedaardige prostaatvergroting is afhankelijk van het mannelijkheidshormoon. Een bekende therapie is de castratie en dan zal de vergroting afnemen en wegblijven. Een oplossing is het geven van het medicijn Ypozane®, dat de vergroting tegengaat. De behandeling bestaat uit een pillenkuur van een week. Deze kuur moet 1x per half jaar gegeven worden en dan blijven de problemen weg. De dierenarts kan dus nu kiezen tussen twee behandelingen. Zeker bij oude dieren is de pillenkuur een uitkomst, omdat castratie dan niet nodig is. Bij een ontsteking zal er altijd tegelijkertijd een antibioticumkuur toegediend worden, eventueel gecombineerd met een koortsremmer.