Alles voor uw
trouwe viervoeter
van verzorging
tot chippen

Demodex canis is een huidparasiet die bij alle honden voorkomt op de huid en normaal gesproken geen problemen geeft. Puppy’s worden in de eerste 3 dagen van hun leven “besmet” door de moeder.  Deze schurftmijt graaft zich in talgklieren en haarfollikels. Slechts in bijzondere gevallen zullen de mijten symptomen veroorzaken.

Demodex canis onder de microscoop

Wanneer ontstaan er problemen?

De mijten kunnen problemen veroorzaken bij een verminderde weerstand van de huid. Dit is onder andere het geval bij een co-infectie met andere parasieten of bacteriën.  Deze tasten de natuurlijke huidbarrière aan waardoor de Demodex de kans krijgt om ook problemen te veroorzaken. Bij puppy’s is de huidbarrière nog niet volledig ontwikkeld waardoor ze dus een verhoogd risico hebben. Omdat de problemen vaak bij puppy’s wordt gezien spreekt men ook we over puppyschurft.

Ook als de algemene weerstand verminderd is kunnen er symptomen ontstaan. Dit is bij dieren die algemeen ziek zijn of oudere dieren waarbij de weerstand tijdelijk verminderd is. Dit kan ook het gevolg zijn van gebruik van bepaalde medicatie (onder andere corticosteroïden). Ook zijn er dieren die onvoldoende bestand zijn tegen Demodex. Dit is erfelijk bepaald en vaak zijn er meerdere pups van een nest aangetast. Er wordt dan ook afgeraden om met deze dieren te fokken.

Hormonen hebben ook invloed op de kwaliteit van de huid. Er ontstaan dan problemen tijdens de pubertijd, loopsheid of dracht. Vooral bij teven schommelen de hormoonspiegels in het bloed en deze zijn dan ook gevoeliger dan reuen. Er wordt geadviseerd om deze dieren te steriliseren om de schommelingen van de hormonen tegen te gaan.

Symptomen

Demodex kan dus bij dieren van alle leeftijden voorkomen, maar meestal treft het zeer jonge of oude dieren. De aangetaste huid is vaak rood of grijs en sommige dieren hebben last van jeuk. We kunnen 4 groepen onderscheiden.

Lokale vorm

Dit is een milde vorm waarbij er 1 tot 5 aangetaste plaatsen zijn. Er is niet altijd roodheid en meestal is er geen jeuk. Meestal zijn de kop, rond de ogen en bek en de poten aangetast. Een behandeling is niet altijd nodig en de prognose is goed.

Gegeneraliseerde vorm

Een groot deel van het lichaam is aangetast en de lymfeknopen zijn opgezet. De dieren hebben voornamelijk kale plekken, er kunnen puisten en/of grijze puntjes aanwezig zijn, er zijn veel schilfers en de huid kan ontstoken zijn. Meestal is er ook een bacteriële infectie aanwezig en er kan milde tot intense jeuk zijn. Bij sommige dieren kan de vacht van kleur veranderen. De dieren vermageren, kunnen koorts hebben en kunnen zelfs sterven als gevolg van bloedvergiftiging.

Pootjes vorm

De huid is ontstoken tussen de tenen en zoolkussentjes. Deze vorm kan op zichzelf voorkomen maar kan ook voorkomen bij de gegeneraliseerde vorm. Het kan ook voorkomen bij dieren die last hebben van atopy (allergie).

Oor vorm

Bij dieren met oorontsteking kan de huidbarriere ook zijn aangetast door krabben en is de afweer lokaal verminderd. De Demodex kan hiervan misbruik maken.

Diagnose

Het signalement (onder andere leeftijd, ras) en de letsels op de huid (kaalheid, grijze huid, puisten) kunnen al een vermoeden geven dat we met Demodex te maken hebben. Om de diagnose te bevestigen moet er altijd een diep afkrabsel genomen worden. De dierenarts maakt een plooi in de huid ter hoogte van de letsels en schraapt hier dan overheen met een mesje of ander instrument. Dit schrapen moet gedaan worden totdat de huid gaat bloeden. Dit is nodig omdat de mijten zich diep in de huid ingraven. Vrijwel alle honden tolereren dit zeer goed. Om vals negatieve uitslagen te vermijden moeten er meerdere afkrabsels genomen worden. Vervolgens worden de afkrabsels onder de microscoop bekeken. Aangezien Demodex bij alle honden voorkomt is de aanwezigheid van één Demodex is geen bevestiging. Bij dieren waarbij de Demodex echt de oorzaak is zien we zeer veel mijten onder de microscoop. Ook zien we mijten van verschillende leeftijden (jonge mijten zijn kleiner en hebben 6 poten in plaats van 8).

Verschillende stadia in het elven van een Demodex mijt

Behandeling

De behandeling is afhankelijk van veel verschillende factoren (ernst van de letsels, ras, leeftijd, etc).

In de eerste plaats moet de parasiet aangepakt worden. Hiervoor zijn er verschillende producten op de markt.

• Moxidectine druppels voor in de nek (zit onder andere in Advocate® van Bayer, wordt voornamelijk ingezet bij milde vormen. Collie-achtigen kunnen hier heftig op reageren. Het mag alleen gegeven worden bij deze rassen indien ze negatief zijn getest voor het MDR1-gen.
• Ivermectine oplossingen voor in de bek. Ook hiervoor zijn Collie-achtigen overgevoelig en mogen dus alleen hiermee behandeld worden indien ze negatief zijn voor het MRD1-gen.
• Amitraz dip (bijvoorbeeld Ecdodex) wordt gebruikt om de hond mee te wassen of plekken mee te deppen. Het mag niet gebruikt worden bij drachtige of lacterende teven en pups jonger dan 3 maanden.

Tijdens de behandeling moeten er afkrabsels worden gemaakt om te controleren of de behandeling effectief is.

Ten tweede moet de weerstand worden verbeterd. Medicaties die een negatief effect hierop hebben (zoals corticosteroïden) moeten worden gestopt. Het geven van extra vitaminen en omgega-3 en -6 vetzuren werken ook weerstand verhogend. Ook bestaan er speciale tabletten (bijvoorbeeld Mac Samuel) om de weerstand te verhogen.

Er zijn tal van onderliggende oorzaken die de weg vrijmaken voor de Demodex. Het is dan ook zeer belangrijk om te achterhalen of er een onderliggende oorzaak is, welke dit is en om deze te behandelen. Voorbeelden zijn suikerziekte, te traag werkende schildklier en de ziekte van Cushing. Vaak is het voldoende om de onderliggende oorzaak op te lossen zodat de natuurlijke weerstand weer wordt hersteld en het lichaam zelf de Demodex kan aanpakken.

Dieren waarbij de problemen zich voordoen tijdens de loopsheid moeten worden gesteriliseerd.

Tenslotte moet een bacteriële infectie worden bestreden indien deze aanwezig is. Vaak is deze infectie het gevolg van de Demodex. Indien deze echter niet behandeld wordt blijft het dier jeuk houden en blijft het zichzelf krabben. Door het krabben beschadigd de huid en wordt de natuurlijke barrière beschadigd en ontstaat er dus een vicieuze cirkel. Meestal is het nodig om een antibiotica kuur te geven.