Anaalklierproblemen
Zowel honden als katten hebben anaalklieren en bevinden zich aan beide zijde van de anus. Het zijn zakjes met klierweefsel dat zich in de wand bevindt. Dit klierweefsel produceert een geelbruine vloeistof die heel erg stinkt. Vanuit elk zakje gaat een afvoerkanaaltje richting de anus en de uitgangen bevinden zich op 4 en 8 uur. Bij gezonde dieren worden de zakjes leeg gedrukt op het moment dat de anus op spanning komt te staan, bijvoorbeeld bij het ontlasten. De dieren gebruiken dit als markering of als afschrikmiddel.
Het legen van de anaalklieren verloopt niet altijd probleemloos. We zien dit zeer regelmatig bij honden en veel minder bij katten. De dieren die last hebben van de anaalklieren uiten dit door likken en bijten rond de anus en staart. Sommige gaan met hun kont op de grond zitten en schuren dan met hun anus over de grond. Er zijn veel verschillende oorzaken waardoor de problemen kunnen ontstaan. Bij honden die te zachte ontlasting hebben komt er te weinig spanning op de anus te staan waardoor de zakjes niet worden geleegd. Het kan ook gebeuren dat er zich een prop vormt die de afvoer afsluit. Er zijn ook dieren waarbij de anaalklieren voor terugkerende problemen zorgen. Vaak is er dan een structureel probleem zoals een abnormale stand (bijvoorbeeld bij overgewicht) of afwijkende doorsnede van de afvoerkanaaltjes. De belangrijkste oorzaak is waarschijnlijk irritatie in de regio waardoor er zwelling van het slijmvlies ontstaat. Honden die last hebben van allergie kampen ook vaak met irritatie en zwelling van slijmvliezen en dus ook vaak ter hoogte van de anaalklieren. Zoals eerder vermeld is de inhoud een vloeistof. Als de vloeistof er niet uit kan, gaat het langzaam indrogen en wordt het steeds dikker. De kans dat ze dan nog op een natuurlijke manier geleegd worden, wordt daardoor steeds kleiner. De productie van het vocht stopt nooit. Als het niet via de normale uitgang kan zal het een andere weg moeten zoeken en ontstaat er een abces dat open zal knappen.
De anaalklieren kunnen worden leeg gedrukt. Laat dit het liefst doen door een deskundige om te voorkomen dat er extra schade wordt aangericht. Preventief leegdrukken van de anaalklieren wordt tot een minimum beperkt. Hierdoor wordt de productie namelijk gestimuleerd en door het knijpen kan er irritatie optreden wat weer aanleiding kan zijn voor verdere problemen. Na het leegdrukken zal de irritatie blijven en moet nog tot rust komen. Soms is het nodig om medicatie te geven om hierbij te helpen; ontstekingsremmer (Carporal®). Daarnaast krijgen de dieren ook vaak medicatie (Apoquel®) om de jeuk tegen te gaan.
In de gevallen dat het leegdrukken onvoldoende helpt of bij ernstige gevallen (zoals een abces) is het nodig om de anaalklieren te spoelen. Dit gebeurd met verdunde Betadine en op deze manier wordt alle inhoud verwijderd. In sommige gevallen kan er besloten worden om lokaal zalf (Cavasan®) aan te brengen en/of een kuur antibioticum (Stomorgyl®). In zeldzame gevallen waarbij de problemen telkens terugkeren kan er voor gekozen worden de anaalklieren operatief te verwijderen. Omdat er in de regio van de sluitspier wordt geopereerd bestaat het risico op ontlastingsincontinentie. Dit is echter sterk afhankelijk van de ervaring van de chirurg.