Alles voor uw
trouwe viervoeter
van verzorging
tot chippen

De tandheelkunde is een belangrijk onderdeel van de diergeneeskundige zorg die we als Dierenkliniek verlenen. De ‘februari gebitsmaand’ is een jaarlijks terugkerend thema en bij Dierenkliniek Goeree Overflakkee kunt u het gehele jaar gratis het gebit laten controleren door een van onze paraveterinairen. De nadruk ligt daarmee steeds meer op de preventie van gebitsproblemen, maar op het moment dat de problemen er al zijn, moeten deze op de juiste wijze worden opgelost.

Om deze zorg nog meer te optimaliseren beschikken we naast ons normale digitale röntgenapparaat over een röntgenapparaat speciaal voor de tanden. Om een goede diagnose van een tandheelkundig probleem bij een huisdier te kunnen stellen is het vrijwel altijd noodzakelijk om een röntgenfoto te maken. Hierop kan zichtbaar worden gemaakt hoe een element in de kaak staat, of de wortel is opgelost, of het kaakbot is aangetast etc. Ook na het uitvoeren van een tandheelkundige procedure is de röntgenfoto noodzakelijk om te zien of de procedure goed gelukt is (bv. of wortels volledig verwijderd zijn).

Belang dentale radiografie

Dentale radiografie is onmisbaar voor een kwalitatief  goede en technisch correcte gebitsbehandeling. Door dentale radiografie verlopen dentale extracties veel gemakkelijker en kan er een goede inschatting gegeven worden van de gezondheid van alle elementen en overige orale structuren.

Voorafgaand aan een gebitsbehandeling worden dentale röntgenfoto’s gemaakt om informatie te krijgen over:

• de gezondheid van het alveolair bot (bot rondom elementen)
• variaties in de anatomie van wortels
• eventuele dento-alveolaire ankylose (vergroeiing tussen bot en elementen)
• eventuele tandresorptie

Parodontitis is een ontsteking van het weefsel rondom de tand. Dit omvat het bot, de ligamenten tussen element en bot en het tandvlees (gingiva). Het is te herkennen door teruggetrokken alveolair bot of juist extra alveolaire botvorming rondom een element.

Parodontitis: teruggetrokken alveolair bot; horizontaal botverlies en botverlies in de bifurcatie (opsplitsing van de wortel).

Indien men voorafgaand aan een extractie al weet dat een bepaalde wortel in een kleine bocht loopt, kan de extractietechniek hier op aangepast worden en zal een wortel minder snel breken.

Wortelpuntabcessen en tumoren kunnen met dentale radiografie in een veel vroeger stadium worden opgespoord.

Soms breekt een element af tijdens de extractie, ondanks een juiste extractietechniek. Het zou kunnen dat er helemaal geen vitale wortel meer is achtergebleven en dat er sprake is van ankylose of van tandresorptie. In dat geval ben je klaar met de extractie. De scherpe randen van het alveolair bot hoeven alleen nog glad te worden gemaakt en vervolgens kan de gingiva gehecht worden. Zonder dentale radiografie heb je hier geen weet van en ga je door met onnodig schade maken aan het alveolair bot. Kortom; je weet zonder dentale radiografie eigenlijk totaal niet waar je mee bezig bent.

Resorptielaesie bij een kat; resorptie van de caudale (achterste) wortel van de 407, horizontaal alveolair botverlies rondom de 407 en in de bifurcatie.

Technieken voor het maken van dentale opnames

Door een film intra-oraal (in de bek) te plaatsen kunnen goede kwaliteit afbeeldingen verkregen worden van elementen zonder overlapping van andere orale structuren. De film kan, indien nodig, met gazen op zijn plaats gehouden worden. Verder is het van belang dat de film ver genoeg in de bek is geplaatst. Probeer daarom zo min mogelijk film buiten de bek te laten uitsteken. Op deze manier is de kans het grootst dat ook de wortels van de elementen op de afbeelding staan en kan er zoveel mogelijk informatie verkregen worden met de dentale röntgenfoto.

Interpreteren van dentale röntgenfoto’s

De basis principes van dentale radiografie zijn vergelijkbaar met de principes van de algehele radiografie; het doel is het verkrijgen van scherpe afbeeldingen met een goed contrast en grijskleuring om alle verschillende structuren goed te kunnen onderscheiden en beoordelen.

Voor het interpreteren van dentale röntgenfoto’s is het belangrijk om kennis te hebben van de normale anatomie van de bek en van de opbouw van de elementen.  De verschillende componenten van een element worden met een röntgenfoto namelijk goed in beeld gebracht. Dit zijn het enamel (email of glazuur), dentine, cement en de pulpa holte (wortelkanaal). Het mandibulaire kanaal (kanaal voor zenuwen in de onderkaak) is zichtbaar als een radiolucente (opheldering, donkere lijn) structuur in de onderkaak.

Rechter mandibula (onderkaak) opname rechtsonder in de afbeelding is het mandibulaire kanaal zichtbaar.

Dentale röntgenfoto’s kunnen worden gebruikt voor de diagnostiek van:

• Periodontale (rondom element) aandoeningen
• Endodontale (in element) aandoeningen
• Ontbrekende elementen
• Ontwikkelingsstoornissen van elementen
• Cariës (gaatjes)
• Tandresorptie
• Tand -en botfracturen
• Osteomyelitis (ontsteking van het bot)
• Neoplasieën (kanker)

De afbeelding wordt bekeken alsof we kijken naar de buitenkant van een gesloten bek. Als eerste moet bepaald worden of er naar een boven- (maxilla) of onderkaak gekeken wordt. Een film dient namelijk zodanig geroteerd te worden dat de hoektanden van de bovenkaak naar beneden gericht zijn en de hoektanden van de onderkaak naar boven gericht zijn. Een onderkaak is te herkennen aan de ventrale (onderzijde) mandibulaire cortex (buitenlaag of schors) en het mandibulaire kanaal. Een bovenkaak is te herkennen aan de fissuur (scheidingslijn) in het palatum (gehemelte).

Bij het beoordelen van een dentale röntgenfoto wordt vervolgens gekeken naar:

• Kwaliteit van de foto
  • Contrast en densiteit
  • Staan alle elementen er in totaliteit op (kroon en wortel)
  • Geen geometrische vervorming (te lange of te korte elementen)
• Scan vervolgens de algehele film
  • Algehele indruk van de anatomie
  • Bekijk daarna eventuele afwijkingen
• Evalueer van iedere kroon apart;
  • Pulpaholte
  • Wortelkanaal
  • Periodontaal ligament
  • Trabeculair bot (inwendige bot)
  • Corticaal bot (buitenste randen)

Alveolair horizontaal botverlies bij 307 en 308.

Bron: VetVisuals International

Casus DGO

We hebben Barack, een Barbet reu van bijna 2 ½ jaar oud behandeld. Tijdens de training was een snijtand afgebroken, waar hij veel last van had. We hebben röntgenfoto’s gemaakt van de tand waarop goed zichtbaar is dat het bovenste deel van de snijtand is afgebroken, maar de wortel nog intact in de kaak zit. Omdat het wortelkanaal wel open is, moet de wortel eruit. We hebben de wortel netjes kunnen verwijderen en op de röntgenfoto’s achteraf is vervolgens goed te zien dat er geen resten zijn achtergebleven.

Onderstaande foto’s geven een verslag van de behandeling.