Alles voor uw
trouwe viervoeter
van verzorging
tot chippen

Prostaatvergroting wordt regelmatig gediagnosticeerd bij de oudere, intacte hond. Bij zelfs 80% van de intacte reuen ouder dan 5 jaar komt dit  voor. Het is dan ook de meest voorkomende prostaataandoening bij de hond. Benigne Prostaat Hyperplasie (BPH) wordt gekenmerkt door een toename van het aantal epitheelcellen in de prostaat en ook door een toename in de grootte van deze cellen (hypertrofie). Er kunnen daarnaast ook cysten ontstaan in het prostaatweefsel. De BPH ontwikkelt onder invloed van testosteron. Als de hond ouder wordt neemt het aantal receptoren op de prostaat voor testosteron toe en ook het gehalte aan testosteron. Daarom heeft bijna elke intacte reu BPH al dan niet gepaard gaande met klinische symptomen.

De diagnose

De anamnese geeft vaak al een aanwijzing. Patiënten verliezen druppels bloed buiten het plassen om. Ook de ontlasting kan een plattere vorm krijgen (meer ovaal ipv rond). Door een rectaal onderzoek te verrichten kan een vergrote prostaat vaak worden gevoeld. Vaak maken we ook nog een röntgenfoto of echo om de vergroting exact in beeld te brengen. Met de echo kunnen we ook in de prostaat kijken. Er wordt bepaald of er alleen sprake is van een vergroting, cysten of tumoreuze veranderingen (zie verder in artikel). Indien cysten/holtes aanwezig zijn, wordt met behulp van een echogeleid biopt vloeistof uit deze holtes gehaald voor bacteriologisch onderzoek, omdat in 40% van de gevallen sprake kan zijn van een bacteriële infectie (vaak met E.coli of Streptococcus spp.). Bij twijfel of er sprake is van een tumor kunnen ook echogeleid cellen uit de prostaat worden gehaald voor cytologisch onderzoek.

Een ELISA sneltest biedt tegenwoordig de mogelijkheid om subklinische BPH op eenvoudige wijze aantoonbaar te maken. Het maakt gebruik van de biomarker CPSE (canine prostaat specifieke arginine esterase) in het bloed, welke voorkomt in (gezonde) epitheelcellen van de prostaat en in zaadvloeistof. Onder invloed van androgenen wordt CPSE door cellen van de prostaat uitgescheiden en komt in het bloed terecht. Bij hyperplasie van de prostaat neemt de serum concentratie van CPSE toe. Deze test zou gebruikt kunnen worden om eventueel een therapie in te zetten voordat klachten ontstaan en de kans op prostatitis en prostaatabcessen wordt verkleind. Echter, omdat bijna 100% van de reuen ouder dan 7 jaar BPH heeft, waarvan een groot deel nooit klinische klachten krijgt, moet je je afvragen wat de waarde is van deze test.

De symptomen

Een vergroting van de prostaat kan soms zonder symptomen zijn. De vergrote prostaat kan gemakkelijk ontsteken en kan uitvloeiing in de plasbuis veroorzaken. Dit ziet er vaak bloederig uit en de patiënt verliest regelmatig wat druppels. Bloedverlies uit de penis onafhankelijk van het plassen is bijna altijd een prostaatontsteking. Bij een blaasontsteking zal de hond veel persen bij het urineren en dan kan de urine wat rood kleuren.

De dieren kunnen zich bij een ontsteking flink ziek voelen. Ze kunnen koorts krijgen en hebben pijn in de buik. Bij zeer forse vergrotingen wordt door druk op de darm ook soms de stoelgang bemoeilijkt.

Behandeling

De prostaatvergroting ontstaat onder invloed van testosteron. Een bekende therapie is de castratie. Castratie kan op twee manieren: chirurgisch of medicamenteus (chemische castratie). Chirurgische castratie is irreversibel. Het leidt tot een snelle daling van de testosteronspiegel en binnen 12 weken zal de prostaat weer geheel klein zijn.

Chemische castratie kan door middel van anti-androgenen. De werking houdt meestal 3-4 weken aan, waarna de behandeling indien gewenst herhaald kan worden.

Chemische castratie kan ook door middel van een onderhuids implantaat met Suprelorin®, een GnRH-analoog. Normaal wordt GnRH in pulsen afgegeven, wat leidt tot de productie van LH, wat vervolgens weer zorgt voor een stijging van het testosteron. Als GnRH echter constant wordt afgegeven, wordt geen nieuwe LH gemaakt en zal ook het testosterongehalte dalen. Binnen 8 weken is de prostaat meestal al met 50% verkleind. Door initiële stimulatie kunnen de klachten kortdurend verergeren. Afhankelijk van de sterkte van het implantaat is de werkingsduur 6 maanden tot 1 jaar. Bij sommige honden kan het effect langer aanhouden.

Een recente oplossing is het geven van het medicijn Ypozane®, dat de vergroting tegengaat. Dit medicijn is specifiek geregistreerd voor de behandeling van BPH. De behandeling bestaat uit een pillenkuur van een week. Deze kuur moet 1x per half jaar gegeven worden en dan blijven de problemen weg. De dierenarts kan dus nu kiezen tussen twee behandelingen.

Ypozane® heeft het voordeel dat je dus handelt op prostaat niveau en dus niet de mannelijke hormoon invloed hoeft weg te halen, waardoor de spiermassa kan afnemen en de activiteit van de oudere dieren kan verminderen.

Ook voor fokreuen is dit een uitkomst, omdat het geen effect heeft op de vruchtbaarheid, en de kwaliteit van het sperma en het libido goed blijven.

Bij een ontsteking zal er altijd tegelijkertijd een antibioticumkuur toegediend worden, eventueel gecombineerd met een koortsremmer.

Wel is van belang te controleren aan de hand van eventueel een bloed- en urine onderzoek of er een ontsteking gaande is en wat voor cellen men nog aantreft in de urine. Tijdens de echo is het eveneens van belang te onderzoeken of er geen prostaat cyste of abces aanwezig is, want dan bestaat de kans dat er chirurgisch ingegrepen moet gaan worden.

Bovenstaande foto’s laten de blaas zien (gevuld met lucht) en de prostaat. De prostaat is normaal niet of nauwelijks zichtbaar op de röntgenfoto en dus duidelijk vergroot. Op de linker foto hebben wij met een katheter lucht in de blaas geblazen en je ziet ook 2 luchtkamers in de prostaat, hetgeen veroorzaakt wordt door de sterk vergrote prostaat en de hypertrofie. Deze hond is uitvoerig behandeld met Ypozane®, antibiotica en pijnstillers

Hier het echobeeld van bovenstaande röntgenfoto. Je ziet duidelijk de vergrote prostaat met aantasting van het prostaatweefsel en de holtes. Deze holtes waren niet gevuld met pus, zodat dus een purulente ontsteking kan worden uitgesloten. Dit soort prostaatvergrotingen zijn vaak pijnlijk en de prostaat is dan zo groot dat hij druk geeft op de plasbuis en dus problemen met plassen