Alles voor uw
trouwe springende viervoeter
van chippen
tot verzorging

De nieren zijn de filters van het lichaam; alle afvalstoffen uit het lichaam worden door de nieren uit het bloed gefilterd en afgevoerd naar de blaas. Op deze manier wordt urine gevormd. De blaas is de opslagplaats voor de urine, totdat de blaas buiten geleegd wordt of in de kattenbak.

Bij sommige katten wordt er in de blaas gruis gevormd. Dit gruis kan samenklonteren tot kleine steentjes. Gruis en deze steentjes geven irritatie van de blaaswand en kunnen leiden tot een blaasontsteking. Blaasgruis voor een poes is een heel vervelend en pijnlijk probleem, maar blaasgruis bij de (gecastreerde) kater kan zelfs levensbedreigend zijn! Dit komt omdat de kater een vrij nauwe punt van zijn penis heeft, waar het gruis kan vastlopen. De poes heeft een veel ruimere plasbuis en verstoppingen komen daardoor veel minder voor. Indien de plasbuis is verstopt, kan de blaas niet ledigen (de kat kan niet plassen) en zo blijven al die giftige afvalstoffen in het lichaam. Als de blaas zijn maximale grote heeft bereikt, kunnen de nieren hun urine niet meer afvoeren en het bloed niet meer filteren. Dit kan zo leiden tot nierschade en bloedvergiftiging. Een verstopping door blaasgruis is zodoende dus een diergeneeskundig spoedgeval en dient zo snel mogelijk verholpen te worden!

Er bestaan verschillende soorten blaasgruis. De meest voorkomende soort is struviet. Dit wordt gevormd in basische urine. Dit betekent dat de urine niet zuur genoeg is. Een ander soort blaasgruis is calciumoxalaat, dit wordt juist gevormd in zure urine. Calciumoxalaat komt meer voor bij de hond dan bij de kat. Als een kat klachten van een blaasontsteking heeft, zijnde veel naar de kattenbak gaan en steeds kleine beetjes plassen, soms klagelijk miauwen tijdens het plassen en de urine kan bloed bevatten, is het van belang om een kleine beetje urine op te vangen en dit te laten onderzoeken. Urineonderzoek kan intern bij de dierenarts gebeuren. Onder de microscoop kan de dierenarts het gruis, ook wel kristallen, zichtbaar maken en uitmaken om welk soort het gaat.

Op de foto links staan struviet kristallen zoals ze onder de microscoop zichtbaar zijn. Op de foto rechts staan calcium-oxalaat kristallen. Deze kristallen veroorzaken irritatie in de blaas en plasbuis en kunnen aan elkaar hechten en zo stenen vormen.

De kat kan u op verschillende manieren laten zien dat hij blaasontsteking en dus mogelijk blaasgruis heeft:

• Vaker naar de kattenbak gaan
• Te lang op de kattenbak blijven zitten
• Verhoogde persdrang, blijven zitten in de plashouding
• Pijnuitingen op de kattenbak, zoals klagelijk miauwen of zelfs gillen
• Veel likken aan de onderkant van de staart
• Rode urine
• Kleine plasjes of druppels urine buiten de kattenbak
• Op gekke plekken plassen: gootsteen of boven op
• Verminderde of afwezige eetlust
• Braken
• Sloomheid
• Veranderd gedrag, vaak wat humeurig
• Pijn bij aanraken van de buik en optillen

Al bovengenoemde verschijnselen kunnen ook passen bij een blaasontsteking welke niet veroorzaakt wordt door blaasgruis. Maar als u vermoedt dat uw kater een blaasontsteking of blaasgruis heeft neem dan direct contact op met uw dierenarts, zodat een eventuele verstopping tijdig kan worden opgeheven en breng indien mogelijk wat urine mee voor onderzoek.

Wanneer de plasbuis verstopt zit proberen we deze te katheteriseren, dit gebeurd door middel van het inbrengen van een kleine blaaskatheter. Soms lukt dit zonder sedatie, maar indien nodig wordt de kat eerst gesedeerd. Als de verstopping kan worden opgeheven wordt de blaas zo goed mogelijk gespoeld. En moet de katheter enkele dagen in blijven om zo een goede doorgang te blijven houden. Indien het niet lukt om de verstopping te verhelpen, doordat het steentje te vast zit, dan is een operatie noodzakelijk.

Na het katheteriseren kan er een röntgenfoto gemaakt worden waarbij er lucht in de blaas wordt gespoten. Hierdoor krijg je een goed contrast om eventuele nog aanwezige gruis of steentjes zichtbaar te maken. Op de röntgenfoto’s hieronder is dat goed te zien. De grote zwarte bol is de blaas gevuld met lucht, de katheter is hierin ook zichtbaar als een fijn grijs lijntje. De witte stippeling in de blaas is het aanwezige gruis. Dit was echter niet het enige afwijkende op de röntgenfoto. Deze kat had niet alleen gruis in zijn blaas maar had ook een niersteen gevormd.

Wanneer er enkel gruis onder de microscoop zichtbaar is en de kat nog gewoon kan plassen dan is het belangrijk direct met een speciale voeding te starten en ontstekingsremmende en pijnstillende medicatie te geven. De voeding zorgt er voor dat de pH en samenstelling van de urine veranderd, zodat aanwezige kristallen kunnen oplossen en het vormen van nieuwe kristallen wordt tegengegaan. Op die manier kan verstopping vaak voorkomen worden.

Er zijn een aantal factoren waarbij de kat een verhoogd risico heeft op het ontwikkelen van blaasgruis.

• Overgewicht
• Binnenkatten meer dan buitenkatten (minder beweging, minder vaak plassen, vaker overgewicht)
• Urine ophouden: niet graag naar een vuile kattenbak gaan, de kattenbak staat op een verkeerde plaats of er zijn te veel katten binnen het huishouden die van dezelfde kattenbak gebruik moeten maken.
• Bepaalde soorten voeding zorgen voor een basisch milieu in de