SDMA voor diagnose van nierproblemen
Helaas zien we vaak nierproblemen ontstaan bij het ouder wordende dier en dan voornamelijk bij de kat. De nieren zijn opgebouwd uit één miljoen nefronen. Een nefron bestaat uit een glomerulus, kapsel van Bowman en nierkanaaltje. Een glomerulus is een kluwen hele kleine bloedvaatjes en het uiteinde van een nierkanaaltje vormt zich als een kom om deze kluwen heen als een bekken, het kapsel van Bowman. In de glomerulus wordt o.a. door de bloeddruk vocht uit het bloedvat geperst en opgevangen door het kapsel van Bowman (de voorurine). Het bloedvat blijft de opvangbuis volgen en zo worden er allerlei stofjes toegevoegd aan de urine en terug opgenomen in het lichaam. Ook wordt het grootste deel van het vocht weer opgenomen met als eindresultaat geconcentreerde urine.
Opbouw van een nefron
Naarmate het dier ouder wordt ontstaat er slijtage aan de nier. Hierbij raken de nefronen beschadigd zodat ze niet meer werken. Gelukkig zijn er zoveel nefronen dat de resterende nefronen het werk over kunnen nemen zonder dat er problemen ontstaan. Helaas kunnen we kapotte nefronen niet repareren; stuk is stuk. Als 70% van de nefronen stuk is, is de nier niet meer instaat om genoeg afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen. Vooral het ureum en creatinine gehalte in het het bloed zijn van belang. Naast bij nierfalen zijn deze merkers ook verhoogd in het bloed als er een obstructie (afsluiting) is van de plasbuis, bij lage bloeddruk, shock en uitdroging.
Stadia van nierfalen, naarmate de nieren slijten zien we steeds meer symptomen
Ureum wordt gemaakt uit eiwitten en afvalstoffen in de lever. Ureum in het bloed kan ook stijgen na het eten van veel eiwitten, bij maag- of darmbloedingen en bij dieren die sterk vermageren. De hoeveelheid spiermassa heeft invloed op het creatinine. Dieren met weinig spieren (oudere dieren, zieke dieren) hebben een lagere concentratie creatinine. Dit is dus ook het geval bij dieren die nierfalen hebben waardoor de diagnose dus bemoeilijkt wordt.
Sinds kort is er een nieuwe bloedtest beschikbaar: SDMA. Dit is een test die we niet zelf op de praktijk kunnen doen. We moeten het bloed dus opsturen naar een laboratorium. De leeftijd van het dier en de spiermassa hebben geen invloed op de concentratie SDMA. Ook zien we dat SDMA al in een veel vroeger stadium zal stijgen. Dit is al het geval bij 25-40% schade aan de nier. Indien we een dier verdenken van nierfalen en de ureum en creatinine lijken normaal kunnen we de SDMA-test inzetten. Ook kunnen we de test gebruiken als screening bij oudere dieren om in een vroeg stadium problemen te constateren en te behandelen.
Deze achtergrondinformatie geldt ook voor de hond