Histiocytair Sarcoom en Maligne Histiocytose bij de hond
Het maligne, histiocytair sarcoom (HS) is een tumor van histiocytaire cellen welke hun oorsprong in het beenmerg vinden. Hun normale functie betreft de afweer.
Een eerste vorm van het histiocytair sarcoom betreft het optreden van gelokaliseerde tumoren met name in onderhuidse weke delen, of van structuren nabij gewrichten. Ook andere locaties zijn beschreven. Naast sterke lokale infiltratie (vorming van uitlopers) treedt verspreiding naar regionale lymfeknopen en vandaar naar inwendige organen (longen, lever, milt) op in een groot aantal gevallen, veelal binnen 1 jaar na verwijdering van de primaire tumor. Deze vorm wordt veel aangetroffen bij de Flatcoated Retriever, met als klinisch symptoom gezwelvorming en of kreupelheid en vormt naar schatting 20% van de maligne histiocytaire tumoren bij de Berner Sennenhond.
Bij andere dieren openbaart het histiocytair sarcoom zich in eerste instantie als een tumor met direct meerdere haarden in één of meer inwendige organen, zoals longen, milt, lever, nieren, lymfeklieren in buik of borstholte, beenmerg en soms centrale zenuwstelsel. Vaak is de naam maligne histiocytose hiervoor gebruikt. In welk inwendig orgaan zicht de primaire locatie bevindt, is vaak niet aan te duiden. Het klinisch verloop wordt gekenmerkt door een snelle progressie. Deze ziektevorm maakt zo’n 80% uit van de kwaadaardige histiocytaire tumoren bij de Berner Sennenhond en komt voor bij middelbaar tot oudere honden. Een enkele maal is maligne histiocytose gezien bij dieren onder de twee jaar.
De meest voorkomende klinische symptomen zijn:
- gebrekkige eetlust (anorexie)
- gewichtsverlies
- extreme sloomheid (apathie)
- bloedarmoede/verhoogde bloedafbraak (anemie)
- blijvende/toenemende kreupelheid
- hoesten, kuchen en hijgen, respiratoire problemen
De diagnose histiocytair sarcoom of maligne histiocytose wordt gesteld op basis van klinische verschijnselen, aangevuld met radiografisch en cytologisch/histologisch onderzoek van biopten (weefseluitstrijkjes) uit aangetaste weefsels (tumoren).
Terwijl honden met histiocytair sarcoom, mits bij aanbieden aan de dierenarts nog geen zichtbare uitzaaiingen aanwezig zijn, soms extra tijd van leven is gegund door chirurgie, kent maligne histiocytose een snel en progressief karakter, waarvoor op dit moment nog geen adequate therapie voor handen is. Bestaande behandelingsmethoden zijn slechts levensverlengend (weken??).
Histiocytair sarcoom en in mindere mate maligne histiocytose vormen samen een van de meest voorkomende sterfte-oorzaken bij Berner Sennenhonden en de Flatcoated Retrievers. Ook bij Rottweilers wordt de ziekte vrij vaak gezien en bij Golden Retrievers en Labrador Retrievers af en toe.