Ehrlichia bij de hond
Ehrlichiose is een ziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet (Ehrlichia) in de witte bloedcellen, die ernstige en soms fatale infecties veroorzaakt. Overdracht gebeurt door de tekensoort Ixodes. Deze teken komen van oorsprong niet in Nederland voor. Honden lopen deze teek meestal op na een verblijf in warmere landen zoals Zuid- en Oost Europa en de Antillen. Zowel de larve, nimfe als de volwassen teek kunnen besmet zijn. De bloedparasiet wordt overgedragen op de hond of kat na een bloedmaaltijd van de teek van 24-48uur. In Europa zijn tot 20% van de teken besmet met deze bacterie. De bacterie kan in knaagdieren en herkauwers overleven zonder dat deze dieren daar ziek van worden, zij vormen op die manier een reservoir. Vaak komen er meng-infecties voor met Borrelia (ziekte van Lyme).
Symptomen
Ehrlichiose kan in verschillende vormen tot uiting komen.
Acute Ehrlichiose
- Houdt ongeveer 1-3 weken aan
- Koorts, sloom, slechte of afwezige eetlust
- Benauwdheid
- Vergrote lymfeknopen en een vergrote milt
- Bloedneuzen, bloedingen in huid en slijmvliezen
- Braken
- Verlaging van de hoeveelheid bloedcellen (rode en witte bloedcellen, bloedplaatjes)
Subklinische fase
- Houdt weken tot vele jaren aan
- Hond lijkt klinisch gezond
- Verlaging van de hoeveelheid bloedplaatjes (kunnen we via bloedonderzoek zien)
- Verhoging ontstekingseiwitten (kunnen we via bloedonderzoek zien)
Chronische Ehrlichiose
- Koorts, sloom, slechte eetlust, afvallen
- Longontsteking
- Vergrote lymfeknopen en milt
- Bloedingen in huid en slijmvliezen
- Bloedneuzen
- Bloed bij de urine
- Bleke slijmvliezen
- Verdikte achterpoten en scrotum
- Oog en neusuitvloeiing
- Ontsteking in de ogen (pijn, slechtziend, blindheid)
- Nierontsteking en nierfalen
- Kreupelheid door spier- en gewrichtsontsteking
- Zenuwen en hersenen kunnen aangetast raken
Diagnose
De diagnose kan worden vermoedt aan de hand van de voorgeschiedenis en de symptomen. Tevens kunnen er veranderingen in het bloedbeeld worden aangetoond en moet er dus bloedonderzoek worden uitgevoerd. 1 tot 4 weken na blootstelling worden honden seropositief: het lichaam maakt antistoffen tegen de parasiet. Deze antilichamen blijven in het bloed. Aantonen van deze antilichamen bewijst dus dat de hond Ehrlichia heeft gehad, maar niet dat de Ehrlichia ook verantwoordelijk is voor de huidige klachten. Eventueel kan een PCR test worden uitgevoerd om het DNA van de parasiet zelf aan te tonen. Een negatief PCR resultaat sluit de parasiet echter niet uit. Als laatste kan de parasiet worden aangetoond in een bloeduitstijkje. De parasiet bevindt zich dan in de witte bloedcellen.
Behandeling
Een snelle behandeling met Doxycycline leidt meestal tot volledig herstel. De gemiddelde behandeling duurt 4 weken. Honden die al heel lang besmet zijn, moeten vaak ook lang antibiotica krijgen.
Prognose
Honden kunnen genezen van acute Ehrlichiose. Het is verstandig om de hond na het klinisch herstel te blijven volgen en de ziekte in de subklinische fase te behandelen voordat de hond chronisch ziek wordt.
Zelfs bij chronische Ehrlichiose kan een behandeling uw hond ziektevrij maken. Sommige schade zal echter niet verdwijnen. Honden waarbij de ogen aangetast zijn, kunnen bijvoorbeeld blind blijven. Volledige genezing bij chronische Ehrlichiose is waarschijnlijk niet mogelijk.
Preventie
De hond vrij houden van teken. Een goede tekenband of regelmatige behandeling met pipetten tegen teken zijn dus zeker aangewezen. Daarnaast moet uw hond dagelijks op teken worden gecontroleerd en moeten deze meteen en op de juiste manier verwijderd worden.
Ehrlichia bij de mens
Ehrlichia Canis is niet gevaarlijk voor de mens, wel kunnen mensen infecties krijgen met andere Ehrlichia soorten. Ehrlichiose is niet direct besmettelijk tussen dieren of tussen hond en mens. Er is altijd een teek als tussengastheer nodig.