Alles voor uw
trouwe springende viervoeter
van chippen
tot verzorging

Hersenveroudering is een aan leeftijd gecorreleerde reeks van veranderingen in het centrale zenuwstelsel (de hersenen), die leidt tot degeneratie ervan en die zich uit in een aantal gedragsveranderingen. Het proces leidt tot een sterk verminderd functioneren (dementie) en uiteindelijk tot de dood. Dit proces is niet te genezen, maar wel te vertragen en enigszins tegen te gaan.

Dementie bij de mens is een groot probleem en met het toenemen van de gemiddelde leeftijd wordt een grote toename van de incidentie verwacht. Bij de hond en kat vindt momenteel waarschijnlijk een identiek proces plaats: door de betere diergeneeskundige zorg neemt de gemiddelde leeftijd van honden en katten toe en daarmee de incidentie van dementie-achige verschijnselen (‘cognitief disfunctioneren’).

Oorzaken van hersenveroudering en dementie

Er zijn verschillende oorzaken voor hersenveroudering en dementie bij de mens. Door verandering van de stofwisseling van verschillende eiwitten in de hersenen, treedt schade op aan zenuwen wat uiteindelijk leidt tot afsterven van de zenuw. Ook zijn er minder antioxidantie processen in de cellen, waardoor de hoeveelheid vrije radicalen toeneemt, die weer hun negatieve effect hebben op de zenuwcellen.

Door celdood worden minder stofjes gemaakt die belangrijk zijn voor de prikkeloverdracht en er is minder celvernieuwing in de hersenen, waardoor sneller celdood optreedt.

Symptomen

De fysiologische en gedragsveranderingen zijn bij de hond sterk vergelijkbaar met die bij de mens. De klachten zijn bij de mens in het begin vrij vaag, maar leiden via benoemingsproblemen en een slechter wordend taalbegrip naar een bijna onmogelijke communicatie. Daarnaast zijn er afwijkingen in de attentie, in de ruimtelijke oriëntatie, Parkinson-achtige verschijnselen, depressie, opwinding en apathie. Slaappatronen wijzigen: ’s nachts slechter slapen en meer overdag slapen. Het (korte termijn) geheugen wordt slechter en de informatieverwerking en leersnelheid veranderen. Uiteindelijk ontstaat er een algeheel disfunctioneren met uiteindelijk onzindelijkheid en verlies van herkenning van bekenden, met uiteindelijk de dood tot gevolg.

Ook bij honden en katten worden bovenstaande veranderingen gezien. Bij de hond kan ‘cognitief disfunctioneren’ al ontstaan vanaf 7 jaar leeftijd en bij de kat vanaf gemiddeld 12 jaar.

Er zijn nog geen mogelijkheden om de diagnose dementie te stellen anders dan een diagnose op basis van symptomen. Een definitieve diagnose is pas na de dood te stellen na onderzoek van hersenweefsel.

De belangrijkste verschijnselen op een rijtje:

• Verandering in het normale sociale verkeer met de eigenaar of andere mensen
• Bij honden: niet meer aangeven dat de hond uitgelaten moet worden
• Minder reageren op stimuli, zoals geroepen worden door eigenaren
• Langzaam leren
• Verandering in dag-nachtactiviteit: meer nachtactiviteit (rondlopen, blaffen, miauwen) en overdag juist meer slapen
• Verlies van zindelijkheid door verlies van controle over
• Verminderde of veranderde drink- en eetlust
• Desoriëntatie op bekend terrein, het niet meer kunnen vinden van belangrijke plekken, zoals de voerbak, kattenbak of het ‘opgesloten raken’ in een hoek of achter een bank
• Staren in de ruimte
• Ogenschijnlijk doelloos rondlopen in huis of steeds van binnen naar buiten lopen en v.
• Plotseling niet meer alleen kunnen zijn overdag en/of ’s nachts
• Angstig gedrag met soms paniekaanvallen in voor het dier bekende situaties en soms zonder duidelijke aanwijsbare aanleiding/oorzaak.

Behandelingsmogelijkheden

Therapeutisch ingrijpen werkt alleen vertragend en niet genezend.

Er zijn enkele producten op de markt die in de processen die een rol spelen bij dementie kunnen ingrijpen.

• Selgian® is een product wat de oxidatie van verschillende stofjes remt en tevens de productie van vrije radicalen af kan remmen. Dit middel wordt ook ingezet bij gedragsstoornissen van emotionele aard (depressie, asociaal gedrag, fobieën). Dementie valt onder deze vorm van
• Hill’s Prescription Diet® b/d® is een voeding dat o.a. Anti-oxidanten, vitaminen en omega-3 vetzuren bevat. Uit onderzoek bleken de honden die deze voeding kregen het significant beter te doen met betrekking tot veranderde activiteit (levendigheid) en veranderde interactie (herkenning).
• Aktivait® is een voedingssupplement dat o.a. Anti-oxidanten bevat en daarnaast carnitine, phosphatidylserine en omega-3 Tijdens een onderzoek werd duidelijk verbetering gezien met betrekking tot desoriëntatie, interactie en onzindelijkheid.
• Cholodin® Cholodin bevat Choline: een aminozuur dat de hersenen nodig hebben om goed te functioneren. Choline is een voorbeeld van een semi-essentiële voedingsstof die veilig en met snel resultaat kan worden ingezet bij cognitieve dysfunctie. ‘Semi-essentieel’ houdt in dat een gezond lichaam in staat is om choline in voldoende mate aan te maken, hiervoor zijn echter bepaalde essentiële aminozuren nodig, namelijk lecithine en methionine. Wanneer deze aminozuren te weinig in de voeding worden aangeboden, maar vooral wanneer deze als gevolg van ouderdom onvoldoende worden opgenomen door het lichaam kan een cholinetekort tot cognitie-problemen leiden.
• Ondersteunende voeding met extra vetzuren en anti-oxidanten, zoals Royal Canin Mobility

Naast eventuele ondersteuning met voeding/voedingssupplementen is het belangrijk om honden en katten met dementieverschijnselen zo veel mogelijk regelmaat en een vast dagpatroon te bieden. In geval van desoriëntatie kan het helpen de leefruimte te beperken. Daarnaast is het wel belangrijk de dieren actief te houden door veel te spelen en omgevingsverrijking toe te passen.