Overige ziekten en medische problemen bij het konijn

Naast de ziektes Myxomatose en VHD zijn er andere ziekten en medische problemen die voor kunnen komen bij konijnen.

Een gezond konijn is een actief, oplettend dier dat graag eet en een schone en droge vacht heeft. Aanwijzingen dat uw konijn ziek is, zijn: lusteloosheid, niet willen eten, vuile ogen, een vuile neus, een vieze vacht rond de anus, kwijlen, jeuk, kale plekken en het schuin houden van de kop.

Een belangrijke aanwijzing over de gezondheid van uw konijn zijn de keutels. Zijn deze klein en hard dan wijst dit op een naderende verstopping of te weinig eten. Te zachte, natte keutels wijzen op darmklachten. Vaak wordt dit veroorzaakt door verkeerde voeding.

Ook andere gezondheidsproblemen, zoals olifantstanden (te lange tanden) en vetzucht, kunt u deels voorkomen door een verantwoorde voeding met voldoende ruwvoer.

Te lange tanden en malocclusie

Dit is het meest voorkomende probleem, aangezien konijnentanden tijdens de hele levensduur blijven groeien en door middel van eten afgesleten moeten worden om op de juiste lengte te blijven. Als het eten niet genoeg vezels bevat of de tanden niet goed op elkaar staan (malocclusie), worden ze te lang. Bij te lange tanden ontstaan haken die in de wang en tong kunnen prikken en zo veel pijn, mondinfecties en zweren kunnen veroorzaken.

Ook is het konijn dan niet langer in staat voedsel op te pakken en op te eten. Klinische symptomen zijn onder meer het verlies van eetlust, gewichtsverlies, kwijlen en abcessen op snuit en kaak. Ook ooginfecties en aangekoekte keutels rond de staartaanzet kunnen een teken van tandproblemen zijn.

Bij sommige konijnenrassen is malocclusie van de voorste snijtanden aangeboren. Deze konijnen zullen hun hele leven lang regelmatig behandeld moeten worden; een andere optie is om de tanden te trekken. Verworven malocclusie komt bij oudere konijnen voor en heeft voornamelijk te maken met de voeding. Een juiste voeding is essentieel voor het welzijn van uw konijn (zie het artikel over voeding). Problemen komen vooral voor als uw konijn niet voldoende vezels eet in de vorm van hooi, gras of plantbladeren om de tanden snel genoeg af te slijten. Problemen kunnen zich ook voordoen als uw konijn de biks in een mueslimix niet wil eten, aangezien de biks calcium en fosfor bevatten die essentieel zijn voor een goede groei van botten en tanden.

Het gebit van uw konijn moet regelmatig gecontroleerd worden, bij voorkeur minimaal 2 keer per jaar.

Huidziekten

Oormijten zijn kleine parasieten in de gehoorgang van konijnen. Ze kunnen overmatige productie van oorsmeer veroorzaken die gepaard gaat met klinische symptomen zoals met het hoofd schudden, aan het oor krabben en bloed rond de gehoorgang. Dit komt het vaakst voor bij rassen met hangoren.

Andere mijten veroorzaken droge huid en roos op de rug en schouders. Deze kunnen ook bij mensen een lichte huiduitslag veroorzaken, dus konijnen met mijten moeten snel behandeld worden.

Als de bedding niet regelmatig (minimaal 1 keer per week) verschoond wordt, kunnen de pootjes van uw konijn gaan zweren en geïnfecteerd raken, vooral als het konijn ook nog te zwaar is. De poten moeten regelmatig worden gecontroleerd en de nagels zo nodig geknipt. Met de juiste techniek is dit laatste niet moeilijk, graag doen wij dit een keer voor u voor.

Zie voor meer informatie het artikel over pododermatitis bij het konijn.

Oogaandoeningen

Bij konijnen kunnen ooginfecties optreden die moeilijk te behandelen zijn. Deze manifesteren zich als een melkachtige uitscheiding uit de ooghoek en kunnen een pijnlijke, rode huid net onder het onderooglid veroorzaken (bindvliesontsteking). De traanbuisjes raken verstopt en moeten worden uitgespoeld. Dit komt het vaakst voor bij abnormaal groeiende tandwortels.

Diarree

Diarree is een veel voorkomend probleem bij tamme konijnen. De aandoening kan levensbedreigend zijn en u moet dan ook onmiddellijk contact met de praktijk opnemen. Sommige maagdarminfecties die diarree veroorzaken, kunnen binnen 24 uur dodelijk zijn. Konijnen met diarree raken snel uitgedroogd en moeten vloeistof toegediend krijgen. Soms moet dit per infuus. Ook een vezelrijk dieet (hooi of gras) heeft een beschermende werking tegen diarree en zachte keutels.

Te zware konijnen, oudere konijnen met poot- of rugproblemen en konijnen met tandproblemen hebben soms last van aangekoekte keutels rond de staartaanzet. Het is normaal dat konijnen ’s nachts zachtere keutels produceren, die ze vervolgens opeten – dit is een belangrijk onderdeel van de voeding van konijnen – maar als een konijn veel te zwaar is of een pijnlijke bek of rug heeft, kan hij niet ver genoeg reiken om deze keutels ‘op te ruimen’.

In de zomer kunnen diarree of aangekoekte zachte keutels vliegen aantrekken, die hun eitjes rond de staartaanzet leggen. Uit deze eitjes komen maden. De maden (die soms al binnen een dag uit de vliegeneitjes komen) voeden zich niet alleen met de aangekoekte keutels, maar ook met de konijnen zelf. Dat is een hele pijnlijke en vaak levensbedreigende situatie. In de zomer moet u uw konijn twee keer per dag controleren en er altijd voor zorgen dat de bedding schoon en droog is. Onze praktijk heeft verschillende middelen om dit lastige probleem te voorkomen, maar het belangrijkste is hygiëne en een snelle behandeling van bijbehorende gezondheidsproblemen. Lees voor meer informatie ons artikel over myasis/madenziekte bij het konijn.

Luchtweginfecties

Veel konijnen hebben Pasteurella-bacteriën in hun neusholtes. Bij konijnen met een gezond immuunsysteem zullen deze bacteriën geen ziekteverschijnselen veroorzaken. Maar als een konijn gestrest raakt, kunnen deze bacteriën zich razendsnel vermenigvuldigen en zo de ziekte Pasteurellose, of ‘snot’, veroorzaken.

Pasteurella kan ook aandoeningen van de luchtwegen, baarmoeder, huid, nieren, blaas, traanbuisjes, middenoor en ruggengraat veroorzaken. Klinische symptomen zijn onder meer uitscheiding uit ogen en neus, verminderde eetlust, lusteloosheid, scheve kop, evenwichtsverlies, verlamming van de achterpoten en zware ademhaling. De infectie kan niet worden genezen maar kan soms onder controle worden gehouden met antibiotica. Neem contact op met onze praktijk als u denkt dat uw konijn deze ziekte heeft. Ook andere bacteriële infecties kunnen aandoeningen van de luchtwegen veroorzaken.

Encephalitozoon cuniculi (E. cuniculi)

Encephalitozoon cuniculi is een microscopisch kleine parasiet die bij konijnen een aantal ziekten kan veroorzaken, waaronder toevallen en nierziekten. Een veel voorkomende aandoening die door E. cuniculi wordt veroorzaakt is het plotseling optreden van draainek. In sommige gevallen kan het konijn slechts op één zij liggen, met de kop de andere kant op gedraaid. E. cuniculi kan ook de interne structuren van het oog aantasten en (gedeeltelijke) blindheid veroorzaken.

Maar niet alle konijnen die dragers zijn van E. cuniculi vertonen symptomen van de ziekte. Vele zijn ogenschijnlijk gezond, ook al kunnen ze dan wel andere konijnen besmetten. De parasiet wordt via besmette urine of van moeder op kind overgebracht en kan meerdere weken in de omgeving overleven. Op plekken waar veel konijnen bij elkaar leven, is de kans op infectie groot, zelfs als goede hygiëne in acht wordt genomen.

Blootstelling aan de parasiet kan worden vastgesteld aan de hand van een bloedtest; met behulp van tests van feces of urine kan worden gekeken of een konijn de parasiet ook uitscheidt. E. cuniculi treft ook andere soorten, zoals cavia’s die samen met konijnen worden gehouden. E. cuniculi besmet geen gezonde mensen, maar mensen met een ernstig verzwakte afweer doen er goed aan blootstelling te vermijden, omdat het bij hen gezondheidsproblemen kan veroorzaken. E. cuniculi is behandelbaar, maar het kan voorkomen dat ernstige gevallen niet op behandeling reageren. Neem contact op met de praktijk, wij vertellen u graag meer over routinebehandeling van alle nieuwe konijnen of andere test- of behandelregimes. Lees voor meer informatie ons artikel over Encehalitozoon cuniculi bij het konijn.

Overgewicht

Overgewicht komt veel voor bij tamme konijnen, vooral bij vrouwtjes. Dit kan weer andere problemen veroorzaken, zoals aangekoekte keutels en maden, leververvetting, artritis, pododermatitis, osteoporose, urinebrand en stofwisselingsziekten. Preventie is belangrijk en het is essentieel om goed op de voeding te letten en ervoor te zorgen dat uw konijn voldoende beweegt. Neem contact op met de praktijk voordat u uw konijn op dieet zet.

Baarmoederkanker

Vrouwtjes konijnen hebben op latere leeftijd een vrij grote kans op baarmoederkanker of baarmoederontstekingen. Deze problemen zijn te voorkomen door voedsters, liefst voor de leeftijd van twee jaar oud, te laten castreren.

Raadpleeg in geval van ziekte of een vermoeden daarvan altijd uw dierenarts. Als uw konijn niet eet, moet u dezelfde dag nog naar de dierenarts gaan: te lang wachten kan dodelijk zijn.